• Mapa
  • Projekt JEWels
    • O projekcie
    • Żydowskie Muzeum Galicja
    • Wystawy "Śladami pamięci" i "Pamięć niedokończona"
  • Aktualności
    • Zakończył się cykl warsztatów i wykładów JEWels
    • Konkurs na multimedialny przewodnik
    • Strona internetowa – lokalne dziedzictwo żydowskie
    • Warsztaty o historii i kulturze żydowskiej
    • Relacja z sierpniowego seminarium w Krakowie
  • Miejsca
    • Kraków
    • Bielsko-Biała
    • Bochnia
    • Chorzów
    • Dąbrowa Tarnowska
    • Dynów
    • Góra Kalwaria
    • Katowice
    • Krosno
    • Lubliniec
    • Łambinowice
    • Łężany
    • Osieck
    • Proszowice
  • Galeria
    • Warsztaty JEWels
    • Kraków - Galeria
    • Chorzów - Galeria
    • Dynów - Galeria
    • Krosno - Galeria
    • Łambinowice - galeria
    • Dąbrowa Tarnowska - galeria
  • Konkurs
  • Kontakt
Kraków

We współczesnym Krakowie możemy odnaleźć wiele śladów żydowskiej przeszłości, niezwykłe dziedzictwo, które nadal zachwyca. Kultura żydowska od wieków była integralnym elementem Krakowa. Miejscem, w którym zawiera się esencja żydowskiego życia był i jest niewątpliwie Kazimierz. Obecnie dzielnica Krakowa, ale niegdyś odrębna jednostka miejska, którą założył Kazimierz Wielki, monarcha znany m.in. z tego, że nadał Żydom liczne przywileje i gwarantował im ochronę prawną. Kazimierz, mimo, że jego społeczność żydowska jest obecnie nieliczna, nadal przedstawia światu wielobarwność i wielowątkowość żydowskiego życia. Mieszczą się tam okazałe synagogi: od najstarszej zwanej Starą, gdzie obecnie mieści się muzeum judaistyczne, poprzez Synagogę Remu - najstarszą czynną bożnicę w Polsce, po synagogi Wysoką, Izaaka, Kupa, Poppera oraz dziewiętnastowieczny Tempel, niegdyś synagogę Żydów postępowych. Na Kazimierzu zachowały się także dwa cmentarze: stary, położony przy synagodze Remu, na którym spoczywają m.in. wybitni krakowscy rabini i uczeni oraz nowy, przy ul. Miodowej – rozległa nekropolia, która wciąż służy krakowskiej gminie żydowskiej. Zachowały się w tej dzielnicy dawne niewielkie domy modlitwy, szkoły, łaźnie rytualne. Wiemy, gdzie handlowano koszernym mięsem, gdzie mieściły się niektóre sklepiki i restauracje. Oczywiście życie żydowskie w Krakowie to nie tylko Kazimierz – w całym mieście można wciąż odnaleźć ślady obecności Żydów, czasem nieoczywiste i trudno dostrzegalne, ale nadal istniejące.

Dziś w Krakowie żyje niewielka, ale aktywna społeczność żydowska i działa szereg żydowskich instytucji. Krakowskich Żydów zrzeszają Gmina Wyznaniowa, Centrum Społeczności Żydowskiej (JCC Kraków) i postępowy Beit Kraków. Mieszka tu także grupa chasydów ruchu Chabad-Lubawicz. Żydowskie Muzeum Galicja i Stara Synagoga (oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa) przybliżają różne aspekty historii i kultury Żydów. W kazimierskich księgarniach (Żydowskie Muzeum Galicja, Synagoga Wysoka, Jarden) można znaleźć ogromne bogactwo publikacji     o tematyce żydowskiej. Wydarzenia kulturalne – nie tylko w ramach słynnego Festiwalu Kultury Żydowskiej i Nocy Synagog - i działalność edukacyjna różnych instytucji i organizacji sprawiają, że mieszkańcy Krakowa i osoby odwiedzające miasto mają na co dzień możliwość zgłębiania bogactwa i różnorodności żydowskiej tradycji, kultury      i historii.

Opisując dziedzictwo żydowskie Krakowa nie można zapominać o miejscach związanych z Zagładą. W dzielnicy Podgórze wciąż stoją dwa fragmenty muru, który otaczał krakowskie getto. Plac Bohaterów Getta (dawny Plac Zgody) to wielki pomnik upamiętniający ofiary Holokaustu. W Podgórzu mieszczą się też dwa muzea – Fabryka Schindlera i Apteka pod Orłem – przybliżające historię Krakowa w latach II wojny światowej i tragiczny los jego żydowskich mieszkańców. Nieco dalej znajduje się teren dawnego obozu koncentracyjnego Płaszów. Więźniów Płaszowa upamiętniają stojące tam pomniki. Wcześniej znajdował się w tym miejscu jeden z krakowskich cmentarzy żydowskich, po którym pozostały jedynie nieliczne ślady. Dziś jest to „podwójny” cmentarz.

Back
  © 2014 Galicia Jewish Museum. All rights reserved.